Historia
Tomaszów Mazowiecki długo czekał na miejski szpital z prawdziwego zdarzenia. Nie mogły go zastąpić tzw. izby przyjęć zakładane od 1892 roku przy większych fabrykach pod silną presją ich pracowników. Świadczyły one doraźną opiekę medyczną. Chorzy w poważniejszym stanie byli nadal kierowani do szpitali w Rawie Mazowieckiej lub w Piotrkowie Trybunalskim. Już we wrześniu 1885 roku tomaszowski korespondent warszawskiego pisma „Wiek” pisał, że miasto posiadające 17 tysięcy mieszkańców powinno mieć bezwarunkowo własny szpital „Wprawdzie co do szpitala myślał tu o nim pewien starozakonny, który umarł przed laty i nawet zapis zostawił, ale do tej pory niewiele na ten cel przybyło funduszy”. W roku 1886 w piotrkowskim „Tygodniu” z dnia 28 września 1886 r. pojawia się informacja: „ Szpital w Tomaszowie, którego brak dawno dawał się odczuć(…) rozpoczęto budować parę miesięcy temu i przed nadejściem zimy budowa będzie pod dach wprowadzona z urządzeniem tymczasowo na 12 a później na 24 łóżka. Budową kieruje grono, na czele którego stoi hrabia Stanisław Ostrowski, a do którego należą lekarz miejski dr Rode, inż. Strzelecki, Dyrektor Oddziału Banku Państwa Jureniew, pastor Biederman i fabrykan Wolfsohn. Fundusz budowy powstał ze składek, w liczbie których znajdują się ofiary hrabiego Ostrowskiego 2 600 rubli srebrnych i Wolfsohna 1 500 rubli.” Szpital zlokalizowano na działce przy ul. Św. Antoniego 41 ofiarowanej na ten cel przez hrabiego Stanisława Ostrowskiego. Na patrona szpitala obrano Świętego Stanisława. Dalszą budowę zaczął ograniczać brak funduszy. Aby je pozyskać urządzano w mieście loterie fantowe i występy amatorskich teatrów. Wybitny tomaszowski lekarz – społecznik dr Jan Serafin Rode zadeklarował się, że przez cały rok będzie w nowym szpitalu leczył ubogich bezpłatnie. Na otwarcie szpitala trzeba było czekać jeszcze 5 lat, a budowę ukończono dzięki mieszkańcom Tomaszowa. W styczniu 1891 roku prasa donosiła: „ W dniu 12 bm. odbyło się w Tomaszowie otwarcie i poświęcenie miejskiego szpitala ogólnego. Szpital mieści 10 łóżek i kosztuje 60 000 rubli, które zebrano drogą składek. Największą ofiarę rubli srebrnych 6 000 złożył hrabia Juliusz Ostrowski, resztę zaś mieszkańcy. Szpital będzie utrzymywany z funduszy kasy miejskiej”. Kierowanie szpitalem powierzono dr Janowi Serafinowi Rode, który na rzecz szpitala przeznaczył swoją roczną pensję w wysokości 350 rubli. W 1894 przy szpitalu wybudowano kostnicę (obecnie Filia Biblioteki pedagogicznej w Piotrkowie Tryb.) i magazyn. W pierwszych miesiącach I wojny światowej szpital został zajęty przez niemieckie władze wojskowe, z przeznaczeniem dla rannych podczas ciężkich i długotrwałych walko toczonych w okolicy Tomaszowa. Do modernizacji szpitala doszło po 1919 roku., kiedy jego dyrektorem został dr Alfred Augspach. Urządzono między innymi laboratorium chemiczne. W 1927 roku szpital otrzymał energię elektryczną i łączność telefoniczną. Zatrudnionych było 5 lekarzy. W 1938 roku ich liczba wzrosła do 14. W 1938 roku na potrzeby szpitala zakupiono budynek przy ul. Polnej 56, planując uruchomienie oddziału zakaźnego (obecnie Warsztaty Terapii Zajęciowej przy Fundacji Społecznej „RAZEM”). Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku szpital zajął sąsiadujące budynki przy ul. Św. Antoniego 47 i 57. nieliczny personel szpitala na czele z dr Alfredem Augspachem udzielił pomocy ponad 350 żołnierzom polskim. W czasie okupacji szpital prowadził normalną działalność.
